Copa America là gì? Thể thức thi đấu của giải 

Copa America là cái tên luôn tạo nên dấu ấn đặc biệt trong lòng người hâm mộ. Đây không chỉ là sân chơi đỉnh cao của bóng đá Nam Mỹ, nơi sản sinh ra những huyền thoại. Vậy Copa America là gì? Thể thức thi đấu của giải như thế nào? Theo dõi bài viết dưới đây của 90PTV để được giải đáp chi tiết nhé!

Copa America là giải vô địch bóng đá Nam Mỹ dành cho các đội tuyển quốc gia, do Liên đoàn bóng đá Nam Mỹ (CONMEBOL) tổ chức. Đây là giải đấu lâu đời nhất thế giới ở cấp độ ĐTQG, ra đời từ năm 1916. Phiên bản đầu tiên được tổ chức tại Argentina nhằm kỷ niệm 100 năm ngày giành độc lập của quốc gia này. Khi đó, chỉ có 4 đội tham dự gồm Argentina, Brazil, Chile và Uruguay.

Ngay từ những ngày đầu, Copa America đã mang trong mình bản sắc riêng, nơi các đội tuyển không chỉ thi đấu vì danh hiệu mà còn vì lòng tự hào dân tộc sâu sắc. Qua hơn một thế kỷ tồn tại và phát triển, giải đấu đã chứng kiến nhiều biến động về số lượng đội tham dự, thể thức thi đấu, lịch tổ chức và cả tên gọi. Ban đầu, giải mang tên “Giải vô địch bóng đá Nam Mỹ” (South American Championship), đến năm 1975 mới chính thức đổi tên thành Copa America như hiện nay.

Với hơn 47 lần tổ chức, Copa America đã ghi nhận nhiều dấu mốc đáng nhớ. Uruguay và Argentina là hai đội tuyển giàu thành tích nhất với 15 lần vô địch, theo sát sau là Brazil với 9 lần đăng quang. Giải đấu cũng từng là bệ phóng cho rất nhiều huyền thoại bóng đá thế giới, từ Alfredo Di Stéfano, Garrincha, Romário, Rivaldo cho đến các ngôi sao hiện đại như Lionel Messi, Neymar hay Luis Suárez.

Theo chuyên trang 90 Phút TV, thể thức thi đấu của Copa America có sự thay đổi nhiều lần trong lịch sử, phụ thuộc vào số lượng đội tham dự từng kỳ. Tuy nhiên, trong những năm gần đây, kể từ kỳ Copa America 2021, giải đấu được tổ chức với 10 đội bóng thuộc CONMEBOL và 2 đội khách mời, tổng cộng 12 đội tham dự. Từ năm 2024, CONMEBOL phối hợp với CONCACAF tổ chức phiên bản mở rộng đặc biệt gồm 16 đội, tương tự như Copa America Centenario 2016.

Ở thể thức với 12 đội tham gia, các đội được chia thành 3 bảng, mỗi bảng 4 đội. Sau vòng bảng, 2 đội đứng đầu mỗi bảng cùng 2 đội hạng ba có thành tích tốt nhất sẽ giành quyền vào tứ kết. Từ đó, giải đấu diễn ra theo thể thức loại trực tiếp gồm tứ kết, bán kết, tranh hạng ba và chung kết. Ở phiên bản 16 đội, các đội chia thành 4 bảng, mỗi bảng 4 đội. Hai đội đứng đầu mỗi bảng tiến vào vòng knock-out với 8 đội, sau đó tiếp tục loại trực tiếp.

Tất cả các trận đấu loại trực tiếp sẽ có hiệp phụ và loạt luân lưu nếu hòa sau 90 phút, tùy từng vòng đấu. Điểm đặc biệt là Copa America không có luật bàn thắng sân khách hay hệ thống VAR áp dụng từ đầu giải, tuy nhiên điều này có thể thay đổi theo từng năm.

Argentina hiện đã giành 16 lần vô địch Copa América, vượt qua Uruguay (15 lần) để trở thành đội tuyển thành công nhất trong lịch sử giải đấu suối nguồn bóng đá Nam Mỹ. Lần vô địch mới nhất của Argentina là vào năm 2024, khi họ đánh bại Colombia với tỷ số 1–0 sau hiệp phụ, nhờ pha lập công của Lautaro Martínez ở phút 112 tại Hard Rock Stadium, Florida. Trận chung kết này không chỉ đưa Argentina vươn lên vị trí số một về danh hiệu, mà còn là cú hích lớn cho hành trình quốc tế của Lionel Messi.

Uruguay là một trong những quốc gia sáng lập nên Copa America và cũng là đội bóng đầu tiên giành chức vô địch khi giải ra đời năm 1916. Uruguay đã giành tổng cộng 15 danh hiệu Copa America. Đây là thành tích đáng nể, biến Uruguay trở thành một trong những đội bóng thành công nhất không chỉ ở khu vực Nam Mỹ mà còn trên toàn thế giới.

Brazil là đội tuyển nổi tiếng nhất thế giới với 5 chức vô địch World Cup, và tại Copa America, họ cũng là cái tên quyền lực bậc nhất với 9 lần đăng quang. Mặc dù không bằng Uruguay hay Argentina về số lượng danh hiệu, nhưng Brazil lại nổi bật ở phong cách chơi bóng quyến rũ, tính biểu tượng cao và khả năng sản sinh ra những siêu sao bậc nhất thế giới.

Trong phần lớn lịch sử Copa America, Chile không được xem là ứng viên vô địch hàng đầu. Tuy nhiên, thế hệ vàng với những Arturo Vidal, Alexis Sánchez, Gary Medel và Claudio Bravo đã viết nên chương sử hào hùng khi giành 2 chức vô địch liên tiếp vào các năm 2015 và 2016, lần lượt trên sân nhà và tại Hoa Kỳ.

Dù không có quá nhiều danh hiệu như các đội tuyển lớn khác, nhưng Peru và Colombia đều từng lên ngôi vô địch Copa America và có những cống hiến đáng ghi nhận trong lịch sử giải đấu. Peru từng vô địch hai lần vào các năm 1939 và 1975. Đội tuyển này nổi tiếng với lối chơi kỹ thuật, sáng tạo và từng sản sinh ra những cái tên như Teófilo Cubillas – một trong những cầu thủ Nam Mỹ xuất sắc nhất mọi thời đại.

Hy vọng qua bài viết trên đã giúp bạn đọc hiểu rõ hơn về giải Copa America là gì? Không chỉ là giải đấu lâu đời nhất thế giới cấp độ đội tuyển, Copa America còn là sân chơi mang đậm yếu tố văn hóa, niềm tự hào dân tộc và sự đam mê vượt thời gian. Với thể thức thi đấu liên tục đổi mới để nâng cao chất lượng và sức hút, Copa America đang ngày càng khẳng định vị thế trong lòng người hâm mộ toàn cầu.