Trong thế giới quan luôn tồn tại thế giới quan duy tâm và thế giới quan duy vật. Tuy nhiên, hai hình thức này lại ẩn chứa những điều bí ẩn, những đặc điểm và cách nhìn nhận khác nhau. Trong bài viết này, trentonmetroarealocal.com chúng tôi sẽ giúp bạn hiểu rõ hơn thế giới quan duy tâm là gì, cũng theo dõi nhé.
I. Giải thích thế giới quan duy tâm là gì?
Thế giới quan duy tâm quan niệm tinh thần có trước và quyết định đến thế giới của con người
Theo Ăngghen, vấn đề cơ bản của triết học chính là mối quan hệ giữa tư duy và tồn tại, giữa vật chất và ý thức. Từ đó đã có hai cách nhìn nhận vấn đề, đó là theo thế giới quan duy tâm và thế giới quan duy vật. Vậy thế giới quan duy tâm là gì? Theo đó, thế giới quan duy tâm thừa nhận bản chất của thế giới chính là ý thức, tinh thần. Nó là cái có trước và quyết định đối với thế giới của con người cũng như vật chất. Trong thế giới quan duy tâm tồn tại thế giới quan duy tâm chủ quan và khách quan. Hai hình thức này có những quan niệm về tinh thần, ý thức hoàn toàn khác nhau. Cụ thể, thế giới quan duy tâm chủ quan thì coi tinh thần là ý chí, tư tưởng; ngược lại thế giới quan duy tâm khách quan thì cho rằng tinh thần là ý niệm tuyệt đối.
Có thể nói, sự hình thành và phát triển của thế giới quan duy tâm thường gắn liền với sự hình thành của trường phái, quan điểm chủ nghĩa duy tâm trong triết học. Về cơ bản thì thế giới quan duy tâm phủ nhận tính khách quan của thế giới vật chất và con người. Đồng thời nó thừa nhận tư tưởng, ý thức là cái có trước, quyết định đến thế giới vật chất và con người.
Tóm lại, theo các nhà khoa học thì thế giới quan duy tâm đối lập với thế giới khoa học và phụ thuộc lớn vào sự nhận thức của con người cũng như những điều kiện lịch sử nhất định.
II. Nguồn gốc của thế giới quan duy tâm
Chủ nghĩa duy tâm được chia thành hai trường phái
Như đã chia sẻ khi giải thích khái niệm thế giới quan duy tâm là gì thì nó gắn liền với chủ nghĩa duy tâm trong triết học và được chia thành hai trường phái duy tâm khách quan và duy tâm chủ quan. Cụ thể như sau:
- Trường phái duy tâm chủ quan: Chủ nghĩa duy tâm chủ quan thừa nhận tính thứ nhất của ý thức con người và phủ nhận sự tồn tại khách quan của hiện thực. Trường phái này khẳng định mọi sự vật, hiện tượng trong thế giới chỉ là những phức hợp của cảm giác.
- Trường phái duy tâm khách quan: Chủ nghĩa duy tâm khách cũng thừa nhận tính thứ nhất của ý thức nhưng coi đó là tinh thần khách quan và tồn tại độc lập với con người. Theo đó, thực thể khách quan này được gọi là ý niệm, lý tính thế giới….
Nhìn chung, chủ nghĩa duy tâm còn cho rằng ý thức, tinh thần là cái có trước và là nguồn gốc sản sinh ra thế giới tự nhiên. Bằng một cách nào đó, chủ nghĩa này đã thừa nhận sự sáng tạo của lực lượng siêu nhiên đối với toàn bộ thế giới. Vì thế, tôn giáo thường sử dụng những học thuyết của chủ nghĩa duy tâm làm cơ sở lý luận cho những quan điểm của mình.
Trong thế giới tôn giáo, lòng tin chính là cơ sở chủ yếu và đóng vai trò chủ đạo. Còn trường phái duy tâm trong triết học lại là sản phẩm của tư duy lý tính dựa vào tri thức, năng lực của tư duy.
Về phương diện nhận thức luận thì sai lầm cố ý của trường phái chủ nghĩa duy tâm bắt nguồn từ chính cách xem xét, nhìn nhận phiến diện, thần thánh hóa một mặt hoặc đặc tính nào đó trong quá trình nhận thức của con người
Bên cạnh nguồn gốc của nhận thức, trường phái duy tâm ra đời còn có nguồn gốc của xã hội. Chính sự tách rời lao động trí óc với lao động chân tay và địa vị thống trí của lao động trí óc đã tạo ra những quan niệm về trai trò quyết định của ý thức, tinh thần. Trong lịch sử, giai cấp thống trị và những lực lượng xã hội đã ủng hộ việc sử dụng chủ nghĩa duy tâm làm nền tảng cho lý luận, quan điểm chính trị – xã hội của mình.
III. Vai trò của thế giới quan trong đời sống
Thế giới quan có vai trò trong việc định hướng hành vi của con người
Thế giới quan được hiểu là những quan niệm của con người về thế giới và vị trí của con người trong thế giới đó. Nó đóng vai trò định hướng toàn bộ cuộc sống của con người, từ thực tiễn cho đến hoạt động nhận thức thế giới. Đây cũng được xem là kim chỉ nam cho hành vi, thái độ của con người đối với thế giới bên ngoài.
Nguồn gốc của thế giới quan chính là từ sự sống. Mọi hoạt động của con người đều bị chi phối bởi thế giới quan. Theo đó, thế giới quan khoa học đóng vai trò quan trọng đối với cuộc sống của con người.
Thế giới quan đúng đắn sẽ định hướng con người hoạt động theo những tuy duy phát triển để góp phần vào sự tiến bộ chung của xã hội. Những vai trò của thế giới được thể hiện qua một số yếu tố sau.
Thế giới quan đúng đắn sẽ định hướng con người hoạt động theo những tuy duy phát triển để góp phần vào sự tiến bộ chung của xã hội. Những vai trò của thế giới được thể hiện qua một số yếu tố sau.
- Vai trò của thế giới quan được thể hiện qua việc xác định các mối liên kết chúng giữa thế giới với con người, nhằm tạo nên những định hướng về lý tưởng sống, phương pháp cụ thể.
- Vai trò của thế giới quan còn được thể hiện qua tri thức chung về thế giới, bản chất, niềm tin của con người trong thế giới mà chúng ta nhận thức được sâu sắc hơn thông qua các hoạt động thực tiễn.
- Bên cạnh đó, thế giới quan còn giúp con người chi phối thực tiễn một cách sâu sắc nhất. Người hiểu đúng ý nghĩa của thế giới quan sẽ luôn có nhận thức, ý chí và sự quyết tâm để bản thân và xã hội cùng phát triển tiến bộ. Ngược lại, nếu không hiểu đúng về thế giới quan sẽ khiến họ luôn bị thụ động trong nhận thức.
Với những thông tin trên đây chắc hẳn bạn đã biết được thế giới quan duy tâm là gì cũng như vai trò của thế giới quan nói chúng trong cuộc sống của chúng ta. Có thể thấy, việc hiểu đúng đắn về thế giới quan duy tâm là điều rất cần thiết đối với giới trẻ hiện nay để tránh những nhận thức sai lầm, lệch lạc. Hy vọng bài viết đã mang đến cho bạn những kiến thức hữu ích.